⚙️Jak działa pompa ciepła i skąd bierze energię?

Zanim przejdziemy do liczb, warto przypomnieć, że pompa ciepła nie wytwarza ciepła jak tradycyjny piec, lecz pobiera je z otoczenia — powietrza, wody lub gruntu — i przekazuje do instalacji grzewczej w domu.
W przypadku powietrznej pompy ciepła energia cieplna jest pozyskiwana z powietrza zewnętrznego, nawet przy temperaturach poniżej zera.
Pompa potrzebuje jednak do pracy energii elektrycznej, która napędza sprężarkę i wentylatory.
To właśnie to zużycie prądu wpływa na koszty ogrzewania.

🔢Co to jest współczynnik COP i SCOP?

Aby zrozumieć, ile prądu pobiera pompa ciepła, trzeba znać pojęcia COP i SCOP:   

• COP (Coefficient of Performance) – mówi, ile ciepła pompa wytwarza z 1 kWh prądu przy określonych warunkach (np. +7°C na zewnątrz, +35°C na zasilaniu).
  👉 Przykład: COP = 4 oznacza, że z 1 kWh prądu pompa wytwarza 4 kWh ciepła.
  
  
• SCOP (Seasonal COP) – to średni sezonowy współczynnik efektywności w ciągu roku, który lepiej odzwierciedla rzeczywiste warunki pracy.
  Dobre powietrzne pompy ciepła mają SCOP w zakresie 3,5–5,0.
  Im wyższy SCOP, tym mniej prądu zużywa urządzenie.

⚡ Ile prądu zużywa pompa ciepła w praktyce?

To zależy od kilku czynników:
   

• powierzchni domu
• jakości izolacji,
• rodzaju ogrzewania (podłogówka, grzejniki),
• temperatur zewnętrznych,
• sposobu użytkowania ciepłej wody.

📊Przykładowe zużycie energii elektrycznej

* Przy założeniu ceny energii elektrycznej 0,80 zł/kWh.

Jak widać, nawet większy dom może być ogrzewany pompą ciepła za kilka tysięcy złotych rocznie, co w porównaniu z gazem czy pelletem często oznacza oszczędność 30–50%.

💧Zużycie prądu na ciepłą wodę użytkową (c.w.u.)

Jeśli pompa ciepła przygotowuje również ciepłą wodę, trzeba doliczyć ok. 600–1 000 kWh rocznie, w zależności od liczby domowników i pojemności zbiornika.

Przykładowo:

• 2 osoby – ok. 400–600 kWh/rok,
• 4 osoby – ok. 800–1 000 kWh/rok.

To daje dodatkowy koszt rzędu 300–800 zł rocznie.

🔋Jak obniżyć zużycie prądu przez pompę ciepła?

Pompa ciepła może być wyjątkowo oszczędna, jeśli pracuje w odpowiednich warunkach.
Oto kilka praktycznych sposobów na obniżenie rachunków:

✅ 1. Zadbaj o dobrą izolację domu
Ciepło, które nie ucieka przez ściany i dach, to mniejsze zapotrzebowanie na energię.
Warto więc wykonać termomodernizację lub wymienić okna przed montażem pompy.

✅ 2. Zastosuj ogrzewanie podłogowe
Systemy niskotemperaturowe (np. podłogówka) pozwalają pompom ciepła pracować z wyższą efektywnością i lepszym SCOP.

✅ 3. Utrzymuj stałą temperaturę
Pompa ciepła działa najekonomiczniej, gdy pracuje stabilnie.
Nie warto więc codziennie obniżać temperatury o kilka stopni — to zwiększa zużycie energii.

✅ 4. Połącz pompę z instalacją fotowoltaiczną
To obecnie najbardziej opłacalne rozwiązanie — energia z PV może pokryć znaczną część zapotrzebowania pompy ciepła.
Dzięki temu rachunki za ogrzewanie mogą spaść niemal do zera.

✅ 5. Ustaw odpowiednie harmonogramy pracy
Nowoczesne sterowniki umożliwiają programowanie pracy pompy w godzinach tańszego prądu (np. taryfa G12).

🏠Przykład rzeczywistych kosztów użytkowania

Dom 150 m², dobrze ocieplony, ogrzewanie podłogowe, 4 osoby:

•  Zapotrzebowanie na ciepło: 10 000 kWh,
• SCOP: 4,0,
• Zużycie prądu: ok. 2 500 kWh,
• Koszt przy taryfie G12: ok. 1 800–2 000 zł rocznie.

Dla porównania:

•  ogrzewanie gazem – ok. 3 500 zł/rok,
• ogrzewanie pelletem – ok. 4 000 zł/rok,
• ogrzewanie węglem – ok. 5 000 zł/rok.

Różnica w kosztach jest więc zauważalna już od pierwszego sezonu grzewczego.

🧾Koszty serwisu i eksploatacji

• Pompa ciepła nie wymaga kupowania paliwa ani czyszczenia kotła, ale warto pamiętać o:
• przeglądzie raz w roku (ok. 300–500 zł),
• czyszczeniu filtrów i jednostki zewnętrznej,
• okresowym sprawdzeniu szczelności układu chłodniczego (co 2–3 lata).

To jedyne koszty, jakie użytkownik ponosi oprócz energii elektrycznej.

🌿Podsumowanie

Powietrzna pompa ciepła to inwestycja, która szybko się zwraca dzięki niskim kosztom użytkowania.
W dobrze ocieplonym domu zużywa średnio 2 000–3 000 kWh prądu rocznie, co oznacza ok. 1 500–2 500 zł kosztów ogrzewania.